Akcentując znaczenie postaw dominujących w układzie postaw (który jest charakterystyczny dla osobowości młodzieży wykolejonej społecznie) oraz warunkujących tempo i kierunek rozwoju tej osobowości, zastanówmy się, jakie postawy ujmowane od strony ich przedmiotu dominują najczęściej nad ustosunkowaniami młodzieży wykolejonej przestępczo i obyczajowo, Otóż, nawiązując do systemu pojęć proponowanego przez Znanieckiego (1974), można by powiedzieć, że o tym, czy i w jakim stopniu dana osoba staje się cywilizacyjnie normalna, nad normalna lub podnormalna (wykolejona społecznie) decyduje postawa wobec rodziców lub zastępujących ich opiekunów w okresie dzieciństwa i młodości oraz dalsze konsekwencje ówczesnych manifestacji tej postawy. Teza ta znajduje potwierdzenie w wielu godnych uwagi badaniach środowiskowych i psychologicznych oraz w obserwacjach klinicznych. Natomiast o tym, jaką formę przybiera wykolejenie społeczne, decyduje dominacyjna postawa wobec grupy rówieśniczej i zabawy, grupy pracowniczej i pracy, wobec szkoły i aktywności szkolnej. Biorąc pod uwagę to rozróżnienie, można by więc mówić o ludziach: podnormalnej „pracy” (złodzieje, bandyci), podnormalnej „zabawy” (chuligani, gitowcy) oraz podnormalnych „dobrze wychowanych” (oszuści, organizatorzy przestępstw w środowiskach pracowniczych). Proces resocjalizacji, akcentujący zmianę układu postaw dokonywaną przez zmianę postaw dominujących, polegałby więc na zmianie ustosunkowań wobec rodziców lub opiekunów czy na wytworzeniu się postaw wobec nowych opiekunów oraz na zmianie postaw wobec aktywności szkolnej i samokształceniowej, zabawy i pracy. Następnym jednak etapem musi być proces integracji postaw, dla którego podstawą jest socjalistyczne wychowanie ideologiczne i światopoglądowe, a więc wychowanie eliminujące niebezpieczeństwo skrajnej asymilacji i związanej z nią integracji nihilistyczno-asocjalnej, oraz skrajnej akomodacji i związanej z nią integracji dogmatyczno-dyssacjalnej.