Wszyscy zgadzają się co do tego, że dobra rodzina sprzyja rozwojowi osobowości dziecka, że zadaniem szkoły jest przyczyniać się do rozwoju wychowanków. Mówi się także, iż człowiek rozwija się w toku działalności zawodowej i że zakład pracy powinien stwarzać takie warunki, aby ów rozwój ułatwiały. Rozwój osobowości traktowany jest także jako jeden z istotnych celów […]

Wartość drugiego człowieka może być jednak zepchnięta na drugi plan w sytuacji, gdy zbyt silnie zaangażowane są moje własne interesy, a pomaganie nie jest wcale środkiem do osiągnięcia przeze mnie zysku. Gdy dziecko jest silnie skoncentrowane na swoich sprawach (jest nieszczęśliwe, przerażone, broni się więc lub walczy o stopnie i stara się raczej pokonać innych […]

Przedstawione rozważania można podsumować w formie tezy o systemowym charakterze regulacji zachowań prospołecznych. Wszystkie opisane struktury regulacyjne nie działają w izolacji, lecz stanowią pewną większą całość funkcjonalną. Tak więc to, co obserwujemy w zachowaniu człowieka, na ogół nie jest przejawem funkcjonowania określonej struktury regulacyjnej, nfęchanizmem „czystym”; należałoby raczej mówić o przewadze którejś ze struktur regulacyjnych. […]

W dyskusji z młodym lekarzem wyjaśnia motywy swego postępowania, wskazując na satysfakcję poznawczą i konieczność zbierania nowych danych empirycznych, uzupełniania luk w systemie wiedzy. Jego gwałtowna reakcja emocjonalna w momencie śmierci pacjenta na stole operacyjnym związana jest z fiaskiem jego dalszych planów badawczych. Wydaje się, iż eksperymentalna weryfikacja takiej zależności dostarczyłaby potwierdzenia tezy głoszącej, iż także […]

Według autora norma posłuszeństwa jest uczona intensywnie wraz z wiekiem jej znaczenie regulacyjne wzrasta. W sytuacjach niejasnych, gdy nie wiadomo, jak należy się zachować, norma ta powoduje, iż dzieci w ogóle nie podejmują żad- nych czynności w obawie przed tym, iż przekroczą jakieś zakazy. Dotyczyć to może także zachowania prospołecznego. Staub przytacza interesującą obserwację, która wskazuje na […]

Inna ilustracja zjawiska podobnej klasy została również wykryta w eksperymentach Er- vina Stauba. Badane przez niego dzieci zajmowały się rysowaniem, gdy nagle z przyległego pokoju dochodziły odgłosy łomotu, a następnie płaczu i szlochu, skargi i wołania o pomoc. Autora interesowało to, ile dzieci wchodzi do drugiego pokoju, aby udzielić pomocy. Badano dzieci od wieku przedszkolnego […]

Następnie stwarzano okazję do podzielenia się cukierkami z innymi dziećmi. Okazało się, że trzecio- i czwartoklasiści po sukcesie w grze dzielili się mniej niż po porażce; natomiast piąto- i szóstoklasiści — odwrotnie. Staub interpretuje tę zależność w sposób ’ (następujący: w miarę rozwoju dzieci uczą się dwóch sprzecznych norm. Jedna z nich to tzw. norma […]

Analogiczne zjawisko obserwujemy w przypadku tej formy zaangażowania Struktury Ja, w której uruchamiany zostaje mechanizm podobieństwa. W niektórych sytuacjach inni ludzie, „podobni do mnie”, funkcjonują jako grupa odniesienia dla własnych osiągnięć. Człowiekowi jest bardziej przykro, gdy porównuje własną syrenkę z dużym fiatem swego sąsiada niż z mercedesem ambasadora amerykańskiego, mimo iż różnica jest w tym […]