Concentrated black kid doing sums

Granica między sobą a światem

Początkowo emocjonalne reakcje dziecka na innych ludzi są związane z faktem, iż nie umie ono przeprowadzić granicy między sobą a resztą świata — reaguje w sposób niezróżnicowany na czyjeś objawy radości lub smutku tak, jak na własne. Małe dziecko, według Hoffmana, nie umie jeszcze przeprowadzić rozróżnienia między sobą a innym człowiekiem. Sygnały bólu czy cierpienia pochodzące od innych wywołują u niego globalną odpowiedź empatycz- ną. Jak pisze Hoffman ł:. „Dla dziecka często nie jest jasne, kto odczuwa jakąś przykrość, której jest świadkiem, i często możemy oczekiwać, że zachowa się ono tak, jakby to, co przytrafia się komuś innemu, przytrafiało się jemu. To znaczy, sygnały związane z czyjąś przykrością mogą wywołać stan podniecenia w samym dziecku i może ono zacząć samo szukać ukojenia.” Ten rodzaj wczesnej emocjonalnej podatności na sygnały cudzego cierpienia może być według Hoffmana podłożem uczenia się (warunkowania) reakcji empatycznych. Zjawisko to ilustruje znany eksperyment, przeprowadzony przez innego badacza zachowań moralnych, Justina Aronfreeda. W badaniu tym uczono dzieci (zgodnie z zasadami warunkowania klasycznego) empatycznego reagowania na oznaki radości przeżywanej przęz inną osobę. Osoba ta manipulowała przy aparacie, który bądź wyrzucał cukierki, bądź zapalał światełko. Na wyrzucenie cukierka osoba ta nie reagowała, ale gdy zapalało się światełko, cieszyła się i obejmowała dziecko (przytulenie dziecka pełniło funkcję bodźca bezwarunkowego, zaś radość drugiej osoby — warunkowego).

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *