Wyniki badań wykazujących pewien związek zaburzeń psychicznych z twórczością. Chodzi o to, że „silne ego” (co również potwierdzają rezultaty badań) łączy się w sposób bardzo ścisły’ ze zdrowiem psychicznym, stanowiąc jego warunek konieczny.  Ale sprzeczność, o której tu mowa, jest pozorna, a podnoszona jest przez autorów nie uwzględniających marksowskiej zasady ujmowania rzeczywistości. A zasada ta zaleca pojmować rzeczywistość nie tylko jako związane ze sobą zdarzenia, ale i jako zdarzenia rozwojowe, w których sprzeczności wewnętrzne, przy odpowiednim układzie warunków, stają się czynnikiem postępu, nie przestając zarazem grozić potencjalną regresją. Kwestię tę akcentuje teoria dezintegracji pozytywnej, której jednym z wariantów jest zaprezentowana w poprzedniej części tej książki koncepcja resocjalizacji. Według tej teorii, warunkiem twórczej plastyczności myślenia, odczuwania i działania, a więc i wytworzenia się „silnego ego”, jest zwycięskie przetrwanie okresu dezintegracji, co hartuje wewnętrznie i stanowi czynnik odporności na nowe i sprzeczne doświadczenia, a także stając się punktem wyjścia własnej syntezy integracyjnej wyzwala niezależność wobec doraźnych nacisków z zewnątrz.