Podobne zjawisko zachodzić może w przypadku Struktury Ja. Wiemy, iż może ono być źródłem różnych form zachowania altruistycz- nego: ipsocentrycznej (związanej z zabezpieczeniem swoich interesów), endocentrycznej (związanej z „ja-idealnym”) i pomocy podobnemu (związanej z generalizacją pozytywnego stosunku do siebie). Wszystkie te formy zaangażowania Struktury Ja mogą także potencjalnie generować tendencje antagonistyczne. Ipsocentryczne zaangażowanie „ja”, tzn. takie, gdy człowiek dąży do maksymalizacji własnych zysków, poszerzenia stanu posiadania, może obniżać gotowość do pomagania innym. Podobnie w sytuacji, gdy koszty altruizmu wzrastają, prawdopodobieństwo udzielenia pomocy spada. Mechanizm ipsocentryczny altruizmu związany jest z utylitarną wartością drugiego człowieka dla podmiotu — podmiot wtedy pomaga, gdy jest to skuteczny środek uzyskania nagród. Jednakże spostrzeganie drugiego człowieka jako narzędzia może również generować silne tendencje blokujące altruizm. Zjawisko to opisywała grupa badaczy, zajmujących się zjawiskiem makiawelizmu. Makiawelicy, czyli tacy ludzie, którzy spostrzegają innych jako narzędzia, wydają się szczególnie skłonni do tego, aby wykorzystywać ich dla realizacji swoich celów. W niektórych przypadkach czynności podejmowane przez makiawelika mogą mieć treść i wynik prospołeczny — na przykład człowiek zdrowy i zadowolony lepiej spełni swą funkcję jako pionek w dalszej grze. Jak więc widać, ten sam ,typ zaangażowania „ja” może być źródłem zarówno tendencji prospołecznych, jak tendencji do wykorzystania jakiegoś innego człowieka.