Co w rozwoju dziecka jest odpowiedzialne za uformowanie się endocentrycznej formy altruizmu? Podstawową przesłanką jest, jak się zdaje,  ukształtowanie się i umocnienie „ja-idealne- go”. Ta struktura psychologiczna — podobnie zresztą jak „ja-realne” -p- nie jest obecna w rozwoju dziecka od początku. Obraz siebie samego powstaje wcześniej niż „ja-idealne”. Można sądzić, że „ja-idealne” tworzy się stopniowo pod wpływem wymagań osób znaczących i wzorów pochodzących z otoczenia społecznego, filmu, literatury itp. W wieku dorastania następuje porządkowanie i koordynowanie informacji dotyczących własnej osoby. Szczególna zaś poznawcza koncentracja na własnej osobie występuje w wieku ok. 13—15 lat (gorączkowe „poszukiwania siebie”, szukanie odpowiedzi na pytanie, „jaki jestem”, formułowanie swego ideału itp.). Oprócz roli czynników związanych z rozwojem poznawczym, ważna jest rola, jaką odgrywają pewne techniki wychowawcze. Omówimy je w rozdz. 4. Jednakże zastanawiając się nad mechanizmem endocentrycznym, warto pamiętać o tym, że uwaga dziecka jest zwrócona raczej na swój własny wizerunek niż na osobę potrzebującą pomocy. I choć często pomoc motywowana w ten sposób zawiera wiele wyrzeczeń ze strony podmiotu („im większa ofiara, tym w końcu większy powód do dumy z siebie”),