Choć w praktyce trudno jest odróżnić, jakie działania podmiotu służą rozwojowi wartości pozaosobistych, a jakie stanowią pośrednią (ukrytą) formę ekspansji własnego „ja”, pozostaje faktem, że są ludzie, którzy znaczną, a nawet przeważającą część swej życiowej działalności poświęcają na realizację pewnych wartości zewnętrznych w stosunku do „ja”, i to niezależnie od kosztów — fizycznych i moralnych — jakie muszą w związku z tym ponieść. W tym przypadku ich rozwój realizuje się dzięki rozwojowi przedmiotu, na rzecz którego działają. Jako przykład można tu przytaczać plejady działaczy patriotycznych, społeczników, rewolucjonistów, bohaterów, uczonych, którzy poświęcili się dla dobra społecznego, artystów, którzy poświęcili się dla sztuki, a także rodziców, którzy poświęcili się dla wła^hych dzieci. Tę formę rozwoju można by nazwać prometejską, ponieważ w symbolu Prometeusza jest zawarta idea poświęcenia siebie dla dobra po- zaosobastego — dla ludzkości. Wprawdzie postać Prometeusza kojarzy się przede wszystkim z cierpieniem w imię pozaosobistych wartości, ale chyba dlatego, że dzięki cierpieniu jego intencje stały się tym bardziej wyraziste; nie chodziło mu o siebie, chodziło o ludzi.