Szczególnie często spotykane wśród młodzieży wykolejonej społecznie, cechuje wyraźna jednostronność. Przeważają nastawienia dotyczące wymiany energii i to nastawienia skierowane głównie na wartości umożliwiające zaspokajanie potrzeb wiscerogennych psychogennych, przy tym nastawienia te mają najczęściej charakter bardzo egocentryczny. Preferowane przez tę młodzież wartości, dotyczące zaspokajania potrzeb socjogennych, są ubogie i związane przede wszystkim z uczestnictwem w kręgu skupiającym osoby wykolejone społecznie lub z wzorowaniem się na nim. Równocześnie dominują zdecydowanie wartości zaspokajające potrzeby związane z niedostatkiem nad wartościami zaspokajającymi potrzeby związane z rozwojem. Ponadto znaczna część pobudzających obiektów i zdarzeń to elementy rzeczywistości pobudzające emocjonalnie nie dlatego, że można za ich pomocą zaspokajać określone potrzeby, ale dlatego, że można za ich pomocą rozładowywać napięcie wywołane mniej lub bardziej dotkliwymi frustracjami. Jak wykazuje szereg badań i niesystematycznych obserwacji, wiele zachowań młodzieży wykolejonej społecznie stanowi reakcję na tego rodzaju pobudzenia. Rozważając genezę nastawień preferencyjnych (emocjonalnych) i odwołując się do potrzeb, jako ważkiego źródła tego typu nastawień, należy przyznać, że potrzeby konkretnych ludzi są podobne, bo i oni jako układy zarówno biologiczne, jak psychiczne i społeczne są podobni, podobne jest też ich zachowanie się traktowane jako funkcjonowanie tych układów. Dlatego też ludzie, zmierzając do zaspokojenia swych potrzeb, poszukują obiektów i faktów podobnych ze względu na te ich cechy, dzięki którym człowiek może utrzymywać równowagę energetyczną uzupełniać niedobór energii i wydatkować jej nadmiar. Mówiąc inaczej, ludzie poszukują obiektów i faktów mających podobną wartość, a więc mają podobne nastawienia preferencyjne (emocjonalne). Niewątpliwie wiele przedmiotów i zdarzeń ma podobną wartość, to jest mogą one przyczynić się do zaspokojenia tej samej potrzeby. Równocześnie te przedmioty i zdarzenia (elementy rzeczywistości) z reguły, pod innymi względami, bardzo się od siebie różnią i mogą ze względu na inne potrzeby nie mieć wartości dostatecznie pobudzającej albo nawet mieć wartość ujemną, np. wpływając dysfunkcjonalne na organizm ze względu na inną potrzebę czy inne potrzeby.
