Nie tak dawno, bo w początku lat siedemdziesiątych’ znany amerykański badacz zachowania moralnego, Martin Hoffman, ogłosił pracę, która przedstawiała wyniki bardzo podobne do zacytowanych badań polskich. Posłużył się on wprawdzie nieco innymi terminami, ale zasadniczy sens jego ustaleń okazał się podobny. I on wśród swoich badanych znalazł takich, którzy zachowują się moralnie ze względu na aprobatę lub dezaprobatę otoczenia (a więc postawa konformistyczna), i takich, którym chodzi o przestrzeganie normy jako „dobra samego w sobie” (por. postawa rytualistyczna); oraz takich, którym chodzi o dobro innych ludzi (por. postawa altruistyczna). I on także opisując genezę zaobserwowanych norm moralnych stwierdził, że wyodrębnione przez niego orientacje powstają pod wpływem wychowania w różnych warunkach. Obie zacytowane tu prace, polska i amerykańska, wskazują, że postawy moralne występować mogą w różnych formach i że rozwój moralny może opierać się na różnych oddziaływaniach. Jak więc widać, wyróżniono trzy formy zachowania moralnego, które na gruncie naszej teorii skłonni bylibyśmy wiązać z ipsocen- tryozną (por. postawa konformistyczna), egzo- centryczną (por. postawa altruistyczna) i normatywną (por. postawa rytualistyczna).