man standing in front of group of men

Wychowawca, aby skutecznie wychowywać moralnie

Musi dbać o rozwój inteligencji wychowanka i o wzbogacanie jego wiedzy i doświadczeń życiowych. Musi on przy tym liczyć się z jego indywidualnym poziomem intelektualnym. Inaczej powinno przebiegać wychowanie moralne w stosunku do wychowanka zaniedbanego intelektualnie, a inaczej w stosunku do wychowanka o rozbudzonym życiu intelektualnym, inaczej w stosunku do wychowanka o wysokim stopniu inteligencji, […]

man with backpack beside a books

,,My jesteśmy mocni!”

Przechwalali się członkowie pewnej „paki” z Powiśla. Ja i mój przyjaciel, dobry „dżudowiec” powtarzaliśmy im wytrwale: Wcale nie jesteście mocni! Co za sztuka dziobnąć faceta znienacka nożem. Każda „słabizna” to potrafi. Rozpruć faceta rączką to jest sztuka. Operowanie definicją perswazyjną, wzbogacającą pojęcia „słabizny”, okazało się skuteczne, bo budząc negatywne emocje skłoniło do zmiany motywacji i ustosunkować. Chłopcy noże […]

Man in Black and White Polo Shirt Beside Writing Board

Kształtowanie nastawień poznawczych

Kształtowanie nastawień poznawczych należy rozpatrywać nie tylko od strony przekonań, ale i pojęć. W kształtowaniu zaś tych nastawień, rozpatrywanych od strony pojęć organizujących pobudzające spostrzeganie, możemy odwołać się do tzw. definicji perswazyjnej. Niewątpliwie czasami operuje się definicją perswazyjną w ten sposób, aby odwracać uwagę odbiorcy definicji od faktu, że ustalony przez definicję zakres definiendum odbiega od […]

Diligent small girl drawing on paper in light living room at home

Kształtowanie pojęć

Jak wiadomo, definicją tradycyjnie nazywa się zdanie stwierdzające równoważność dwóch wyrażeń, np. „woda” znaczy tyle, co wyrażenie „substancja, której cząsteczki zbudowane są według wzoru H2O”. Mamy tu do czynienia ze zdaniem zawierającym wyrażenie definiowane, czyli tzw. definiendum (w tym wypadku jako definiendum występuje słowo „woda”) oraz wyrażenie definiujące, czyli definiens. Otóż w przypadku definicji perswazyjnej […]

white book on brown wooden table

Można tu przytoczyć dwa przykłady

Pierwszy z nich dotyczy tzw. „Grupy Dużego Józka”. W grupie tej panowała negatywna ocena kradzieży i napastowania kobiet. „My jak dorwiemy złodzieja mówili chłopcy „od Józka” to mu zęby wybijamy”. A chcąc „wypróbować piąchy” chodzili tam, gdzie mężczyźni zaczepiali kobiety i stawali w ich obronie, nie żałując pięści. Równocześnie jednak realizowali tzw. „walkę z alkoholizmem”. […]

Man in Black and White Polo Shirt Beside Writing Board

Nastawienia poznawcze a nastawienia emocjonalne

Przyjmując, iż nastawienia poznawcze i nastawienia emocjonalne to istotne składniki postawy, należy powiedzieć, że istotna zmiana postaw to przede wszystkim zmiana ich składników. Podkreślić przy tym wypada, że zmiana postaw poprzez zmianę nastawień różni się w sposób podstawowy od zmiany postaw poprzez dokonywanie zmiany ich funkcji zewnętrznych (ustosunkowań) lub wewnętrznych (motywacji). Zmieniając otoczenie i nacisk […]

silhouette of child sitting behind tree during sunset

Zmiana postaw przez zmianę ich składników

Co to właściwie znaczy, że wychowanek ma postawę pozytywną wobec swoich wychowawców? Znaczy to, że chętnie słucha ich zaleceń, chętnie okazuje im swój szacunek, pragnie zasłużyć na ich pochwałę itd. Aby takie ustosunkowania zaistniały, wychowanek, po pierwsze, musi mieć odpowiednio ukształtowane pojęcie przełożonego, a więc wiedzieć np., że zarówno pan Kowalskij jak i pan Nowak […]

Diligent small girl drawing on paper in light living room at home

Postępowanie reformujące, które uwzględnia wyżej sygnalizowaną okoliczność

Postępowanie zmierzające do przekształcenia całego układu motywów dotyczących przedmiotu danej postawy. A oto przykład ilustrujący takie właśnie postępowanie reformujące. Wyobraźmy sobie, iż wychowanek pragnie zdobyć uznanie kolegów, a uprzednio nauczył się zdobywać tego rodzaju uznanie przez oszukiwanie przedstawicieli władz. Chcąc skorygować zachowanie tego wychowanka, należy tak podziałać na jego kolegów, aby zgodnie potępiali oszukiwanie przełożonych, natomiast […]