Wskazując na odmiany ustosunkowania się wobec zleceń wyrażających oczekiwania społeczne i interesy danego społeczeństwa, należy wyróżnić czynności, które odznaczają się ustosunkowaniem się antagonistyczno-konstruktywnym oraz czynności, które odznaczają się ustosunkowaniem antagonistyczno-destruktywnym. To pierwsze stanowi konsekwencję przeciwstawiania się wartościom społecznym i normom, spowodowanego uznawaniem wartości społecznych i norm również ważnych w skali całego społeczeństwa, ale przeciwstawnych tym, które obowiązują aktualnie. To drugie jest konsekwencją egoizmu egocentrycznego (aso- cjalności) lub socjocentrycznego (dyssocjalności). Obie więc odmiany egoizmu powodują przeciwstawianie się społeczeństwu niezależnie od tego, jaki jest panujący w nim ustrój społeczny i jakie są powszechnie uznawane wartości społeczne oraz normy i wzory postępowania. I tylko wówczas, gdy mamy do czynienia z destruktywnym antagonizmem społecznym, możemy zasadnie mówić o manifestacjach wykolejenia społecznego. Zajmując wskazany wyżej punkt widzenia wyróżniamy dwie podstawowe odmiany wykolejenia społecznego: 1) wykolejenie przestępcze, wykolejenie obyczajowe. Podstawą tych wyróżnień jest charakter norm, których łamanie jest wyrazem antagonizmu destruktywnego. Wykolejenie przestępcze polega na łamaniu norm prawnych, natomiast wykolejenie obyczajowe na łamaniu norm obyczajowych. Oczywiście, osoby wykolejone obyczajowo bardzo często łamią również normy prawne, można więc je wówczas określić jako osoby, które cechuje wykolejenie obyczajowo-przestępcze, a osoby wykolejone przestępczo z reguły łamią również panujące obyczaje. Niemniej jednak wyróżnienie wykolejenia przestępczego i wykolejenia obyczajowego wydaje się sensowne z praktycznego punktu widzenia.